17 Kasım 2020

ABD Başkanı Donald Trump Yemen'de Suudi-ABD koalisyonuna karşı savaşan Husileri terör örgütü ilan etmeyi planlıyor. Ancak diplomatik kaynaklara göre bu hareket hem Yemen'e insani yardımlara hem de Birleşmiş Milletler arabuluculuğunda Suudi destekli Mansur Hadi hükümeti ile Husiler ya da resmi adıyla Ensarullah örgütü arasındaki muhtemel barış çabalarına ket vuracak.

Diğer yandan bu kararın, Orta Doğu turuna çıkan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun İran karşıtı stratejisi için yeni bir zafer olacağı ifade ediliyor. Pompeo'nun güzergahında bulunan ve beş yıldır Yemen ile savaşa devam eden Suudi Arabistan rejimi, Husileri terör örgütü ilan etmişti ve Washington'un da aynı şeyi yapmasını istiyor.

Diplomatik kaynaklara göre, Birleşmiş Milletler Yemen özel temsilcisi Martin Griffiths, geri adım atması için ABD'ye baskı yaparken, Genel Sekreter Antonio Guterres'in de Pompeo ile görüşmesi çağrısında bulunuyor. Guterres geçen ay ABD'nin Birleşmiş Milletler temsilcisi Kelly Graft'a kararın gözden geçirilmesi çağrısı yaptı. Almanya ve İsveç'in de ABD'ye geri adım atması yönünde baskı yaptığı bildiriliyor. Ancak görünüşe göre bu girişimler sonuçsuz kaldı ve ABD, Husileri terörist ilan etmek için zemin hazırlıyor.

Öte yandan uzmanlar ile karara karşı çıkan diplomatlara göre bu karar büyük bir hata. Brookings Institution'dan Gregory Johnsen'a göre bu karar, Yemen savaşı ve Suudi rejimine karşı yeni bir yaklaşım benimsemeyi planlayan yeni ABD başkanı Joe Biden'ı zora sokacak.

Karara karşı çıkan demokrat senatörler de Trump'ın savaşta Suudi Arabistan'ı da eşit derecede sorumlu tutmasını istiyor. Senatonun Yabancı İlişkiler Komitesi'nin demokrat üyesi Chris Murphy, Husilerin terör örgütü ilan edilmesinin gelecekteki barış görüşmelerine açık bir darbe vurma girişimi olduğunu söyledi. Husilerin zaten ABD yaptırımlarına muhatap olduğunu hatırlatan Murphy, terör örgütü olarak kabul etmenin Husi liderlerle müzakereleri ve onların kontrolündeki bölgelere yardım ulaştırılmasını zorlaştıracağını söyledi.

Diğer yandan çok sayıda Husi lider halihazırda Birleşmiş Milletler'in varlıkları dondurma ve seyahat yasağı yaptırımlarına tabi. Ancak seyahat etmeyen ve uluslararası bankacılık sistemini kullanmayan Husi liderler için bunun fazla bir anlamı yok. Grubun tamamını değil de sadece liderlerinin terörist ilan etme seçeneğinin ise Husilerin kontrolündeki bölgelere yardım ulaştırmaya çabalayan kuruluşların işini zorlaştıracağı belirtiliyor.

ABD Başkanı Trump'ın İran İslam İnkılabı Devrim Muhafızlarını terör örgütü ilan etmesinden bir yıl sonra yani son bir yıldır İran'ın müttefiki Husileri terör örgüt ilan etmeyi planladığı ifade ediliyor. Buna göre bu adım aynı zamanda Husiler'e silav ve mühimmat anlamında destek veren İran'a azami baskı politikasının bir parçası olacak. Devrim Muhafızlarının terör örgütü ilan edilmesiyle onların desteklediği diğer grupların terör örgütü ilan edilmesinin kolaylaştığı belirtiliyor.

Son olarak, Husilerin terör örgütü tanımlanması ancak yardım kuruluşlarına ayrıcalık tanınması çözümü ise zor görünüyor. Zira bu kuruluşlara ayrıcalık lisansı vermek zaman alabilir. Ayrıca sigortacılık şirketleri ile bankalar bu konuda işbirliğine razı olmayabilir.