22 Aralık 2020

İran Atom Enerjisi Organizasyonu Başkanı Ali Ekber Salihi, kısaca nükleer anlaşma olarak bilinen Kapsamlı Ortak Eylem Planıyla ilgili konuştu. Salihi, ABD'nin yeni başkanı Joe Biden'ın danışmanı Jake Sullivan'ın yaptığı açıklamaların Amerikalıların nükleer anlaşmaya dönme isteğini gösterdiğini söyledi. 2015'te İran ve altı ülkenin imzaladığı ancak 2018 yılında ABD Başkanı Donald Trump'ın tek taraflı çekildiği anlaşmaya ABD'nin hiçbir şart öne sürmeden dönmesi gerektiğinin altını çizdi.

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Abbas Erakçi de İran'ın anlaşmaya uyup da başkalarının gayrimeşru hareketlerinin maliyetini tek başına karşılayamayacağını, diğerlerinin de anlaşmayı korumak için bir bedel ödemesi gerektiğini söyledi. Anlaşmanın Avrupalı taraflarının, ABD'nin Natanz nükleer tesisini hedef alan sabotaj ve nükleer fizikçi bilimadamının suikast ile öldürülmesi gibi ABD eylemlerine karşı İran'ın hep gayrimeşru ve düşmanca davranışlardan kaçınmasını istediklerini hatırlattı.

İran Dışişleri Bakanlık Sözcüsü Said Hatipzade ise ABD'nin anlaşmadan çekilerek Birleşmiş Milletler'in 2231 sayılı kararını çiğnediğini söyledi.

Öte yandan, anlaşmanın ABD dışındaki katılımcılarının düzenlediği bir online toplantıda konuşan Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, ABD'nin anlaşmadan çekilerek Tahran'a azami baskı uygulamasının, sorunun kökeni olduğunu söyledi. ABD'yi koşulsuz olarak anlaşmaya geri dönmeye çağıran Çinli bakan, İran'ın da askıya aldığı yükümlülüklerini tekrar yerine getirmesini istedi.

İran, Trump'ın anlaşmadan ülkesini çekmesi üzerine anlaşmadaki bazı yükümlülüklerinden vazgeçtiğini açıklayıp nükleer programına hız vermişti.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov da ABD'nin anlaşmaya dönmek için bir şart öne sürmemesini istedi.

Toplantının sonunda ise aralarında Fransa, Almanya ve Britanya'nın da olduğu katılımcı ülkelerin bakanları ortak bir bildiri yayınlayarak tüm tarafları mevcut anlaşmaya uymaya çağırdı.